Tıbbi adıyla osteomiyelit, kemik dokusunun enfekte olmasıyla ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Bakteri, mantar ve mikroorganizmalar kemik dokusuna ulaştığında enfeksiyon gelişir. Akut ve kronik olmak üzere iki farklı türde görülen kemik iltihabı, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemlerine yol açar.
Kemik İltihabı Nedenleri
Vücutta farklı bir bölgede bulunan enfeksiyon, kan yoluyla kemiğe taşınabilir. Boğaz enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu ve akciğer enfeksiyonları kemiğe ulaşabilir. Açık kırıklar veya cerrahi müdahaleler sonucu kemik dokusuna bakterilerin girmesi neden olur. Diş çekimi, eklem protezi ameliyatları gibi cerrahi işlemler osteomiyelit riskini artırabilir.
Diyabet hastaları, kan dolaşımındaki bozulmalar nedeniyle enfeksiyona yatkındır. Periferik damar hastalıkları, dokuların yeterince beslenememesine neden olabilir. Kanser, HIV, uzun süreli kortikosteroid kullanımı ve kemoterapi bağışıklık sistemini zayıflatır. Enfeksiyon riskini artırır. Sigara kullanımı, kötü beslenme ve kronik hastalıklar kemik sağlığını olumsuz etkiler. Osteomiyelit gelişme riskini artırır.
Kemik İltihabı Belirtileri
Kemik iltihabı belirtileri, enfeksiyonun yayılma hızına ve hastalığın türüne göre değişiklik gösterebilir. Şiddetli kemik ağrısı, özellikle iltihaplı bölge üzerinde hissedilir. Dinlenme halinde bile devam eder. Enfekte bölgede cilt üzerinde belirgin kızarıklık ve ısı artışı görülür. Vücudun enfeksiyona verdiği tepki olarak yüksek ateş görülebilir. Enfekte kemik çevresindeki kas ve eklemler hareket etmekte zorlanır. Eğer enfeksiyon cilt yüzeyine ulaşmışsa iltihaplı akıntılar görülebilir. Vücut enfeksiyonla savaşırken hastalarda halsizlik ve iştahsızlık oluşabilir.
Kemik İltihabı Nasıl Teşhis Edilir?
Kemik iltihabı teşhisi koyabilmek için doktorlar çeşitli testler uygular. Enfekte bölgedeki ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı değerlendirilir. Yüksek beyaz kan hücresi sayısı ve C-reaktif protein (CRP) seviyeleri enfeksiyonu gösterir. Röntgen, kemikteki hasarları görmek için kullanılır. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), enfeksiyonun detaylı haritasını çıkarır. Bilgisayarlı tomografi, kemik yapısındaki hasarı değerlendirmede kullanılır. Enfekte bölgeden alınan doku örneği incelenerek enfeksiyonun kaynağı belirlenir.
Kemik İltihabı Tedavi Yöntemleri
Enfeksiyonun nedenine bağlı olarak antibiyotik tedavisi uygulanır. Akut osteomiyelitte 4-6 hafta boyunca damardan antibiyotik verilir. Kronik vakalarda antibiyotik süresi daha uzun olabilir. Enfekte dokunun temizlenmesi, ölü kemik dokusu cerrahi operasyonla çıkarılabilir. Kemiğin güçlendirilmesi için sağlıklı kemik dokusu eklenebilir.
Çok ilerlemiş vakalarda enfekte uzvun kesilmesi gerekebilir. Kemik iltihabı yaşanmasının neden olduğu hareket kısıtlılığını önlemek için uygulanabilir. Kalsiyum, D vitamini ve protein açısından zengin beslenme kemik iyileşmesini hızlandırır. Diyabet ve dolaşım bozukluğu olan hastalarda kan akışını artırıcı tedaviler uygulanabilir.
Kemik İltihabı Yaşanmasından Korunma Yolları
Açık yaraları temiz tutmak enfeksiyon riskini azaltır. Dengeli beslenme ve düzenli egzersiz bağışıklığı destekler. Diyabet hastaları ayak sağlığına özen göstermelidir. Kemik sağlığını olumsuz etkileyen alışkanlıklardan kaçınılmalıdır.
Sonuç
Erken teşhis ile kontrol altına alınabilen ancak ilerlemesi durumunda sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Belirtilerin fark edilmesi halinde vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir. Enfeksiyonun ilerlemesini önlemek açısından hayati önem taşır. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek kemik iltihabından korunabilir ve kemik sağlığınızı koruyabilirsiniz.
