Omuz Sıkışma Sendromu Nedir?
Omuz çok farklı yapılar oluşturmasına rağmen, çok farklı problemlere karşı savunmasızdır. Rotator kılıf problemleri, omuz ağrısının en sık kaynağıdır.
Rotator manşet omuz ağrısının yaygın bir sebebidir. Omuz ağrısına sebeb olabilecek durumlar ise; tendinit (rotator manşet tendonları (kirişler) zarar ya da tahriş olabilir), bursit , sıkışma (omuz ve kolumuzu yukarı kaldırdığımızda akromion ve rotator manşet arasındaki boşluk daralmış olur, bu durumda akromion rotator manşette tahriş yaparak ağrıya sebep olur. Bu duruma omuz sıkışma sendromu denir ki erken tedavi edilmediğinde ciddi problemlere yol açmaktadır ), rotator manşet yırtıkları olarak özetlenebilir.
Rotator manşet ağrısı genç sporcular ve orta yaşlı insanlarda, kolunu yukarı kaldıran yüzme, tenis, beyzbol gibi sporla ilgilenen genç sporcularda yaygın olarak görülür. Kağıt asma, duvar boyacıları, inşaat işçileri gibi kolunu yukarı kaldırarak çalışan kişilerde de yatkınlık yüksektir. Ağrı aynı zamanda basit bir yaralanma ile de oluşabilir. Bazen ise görünen belirgin bir neden olmayabilir.
Genellikle omuz önünde belirgin bir şişlik ve hassasiyet ile ortaya çıkar. Başlangıç belirtileri hafif olabilir ve hastalar erken aşamada tedaviye yönelmeyebilir. Belirtiler şunlardır:
- Günlük aktiviteler veya dinlenme ile geçmeyen hafif omuz ağrısı
- Omuzun ön tarafından başlayarak kolun yan tarafına yayılan ağrı
- Kol kaldırma sırasında oluşan ani ağrı
- Tenis veya fırlatma sporlarında kolu havaya kaldırma ile tetiklenen ağrı
Sorun ilerledikçe belirtiler artar ve süreklilik kazanır:
- Gece ağrısı
- Güç ve hareket kaybı
- Kolunuzu bel arkasına yerleştirme gibi aktivitelerde zorluk, örneğin düğme ilikleme veya fermuar çekme
Ağrı ani bir şekilde artarsa ve mevcut durum kötüleşirse, omuzdaki rahatsızlık ciddi hale gelebilir. Sonuç olarak, tüm hareketler ağrılı ve kısıtlı hale gelir.
Belirtiler, şikayetler ve tıbbi geçmiş değerlendirildikten sonra, doktor omuzu muayene eder. Muayenede herhangi bir deformite, kas güçsüzlüğü, hassasiyet gibi durumlar kontrol edilir. Omuz hareketliliğini ölçmek için çeşitli yönlerde kol hareketleri yaptırılır ve kol gücü test edilir.
Hekim, omuz eklemiyle ilgili diğer olası sorunları da inceler. Ağrının kaynağını netleştirmek için boyun fıtığı, sinir sıkışması, eklem kireçlenmesi veya romatizmal artrit gibi hastalıklar dışlanarak tanı konur.
Görüntüleme Yöntemleri
Röntgen: Genellikle kemik yapılarını, eklem ilişkisini ve rotator manşette rahatsızlık oluşturabilecek akromiondaki kemik fazlalıkları değerledirilir.
Manyetik Rezonans (MR)
Rotator Manşet gibi yumuşak dokuların tanımlanması ve değerlendirilmesinde MR yumuşak doku problemleri ve kemik iliği ödemi ve yırtıkların tanısında duyarlılığı ve özgünlüğü yüksek bir yöntemdir.
Omuz Sıkışma Sendromu Tedavi
Tedavide temel amaç ağrıyı azaltmak ve omuz fonksiyonlarını geri kazanmaktır. Tedavinin planlamasında bireyin yaş, aktivite seviyesi ve genel sağlık durumu göz önüne alınır.
Omuz Sıkışma Sendromu Ameliyat Dışı Tedaviler
Dinlenme: Ağrınızın artmasına sebep olacak hareketlerden kaçınmanızı ve kolunuzu dinlendirmenizi hekiminiz tavsiye edecektir.
Fizik Tedavi: Ağrının yoğunluğuna göre omuzunuzu normal pozisyonda tedavi planlanacaktır. Daha sonra germe egzersizleri ve rotator manşeti güçlendirme programı uygulanır. Özellikle germe egzersizleri, hareket açıklığını artırmak için çok faydalıdır. Ağrılı durum geçtikten sonra rotator manşet kaslarını güçlendirme egzersizleri verilecektir.
Steroid Enjeksiyonu: Dinlenme, ilaçlar ve fizik tedavi ağrınızı ortadan kaldırmıyorsa, lokal anestezi ile kortizon enjeksiyonu yararlı olabilir. Kortizon, çok etkili bir anti-inflamatuar ilaçtır. Akromion altındaki bursaya enjeksiyon yapılarak ağrı dindirilebilir.
Omuz Sıkışma Sendromu Cerrahi Tedavi
Eğer cerrahi dışı tedavilerle ağrınız ortadan kalkmıyorsa ameliyat önerilebilir. Cerrahi tedavide amaç rotator manşet için daha fazla alan oluşturup sıkışmayı ortadan kaldırmaktır. Bunu yapmak için iltihaplı bursa alınacaktır. Akromion kemiğinde fazlalık söz konusu ise kemiğin ön tarafı akromioplasti denilen bir işlem ile traşlanacaktır. Buna ayrıca sobakromial dekompresyonda denilmektedir. Bu işlemler açık veya kapalı yani artroskopik teknikler ile yapılmaktadır.
Artroskopi omuz çevresinde iki veya üç mini delikteden kamera ve mini aletlerle yapılan kapalı modern bir sistemdir. Küçük el aletleri ile bursa ve akromionun ön kısmını kapalı olarak kaldırır. Artroskopik ameliyat sırasında omuzunuzdaki diger normal ve patolojik dokuların değerlendirme fırsatına da sahip olunur.
Açık Cerrahi teknikte ise omuzunuzun önünden küçük bir kesi ile akromion ile rotator manşeti görüntülenmesini sağlanır.
Omuz Sıkışma Sendromu Rehabilitasyon
Ameliyat sonrası kısa bir süreliğine kolunuz bir kol askılığına alınır. Bu erken iyileşmeyi sağlayacaktır. Kol askısı egzersiz ve kolunuzu kullanmaya başlayınca çıkarılır. Fizik tedavi hekimi cerrahi bulgular ve hastanın ihtiyacına dayanan bir rehabilitasyon programı verecektir. Bu egzersizler omuz hareket açıklığı ve gücünü yeniden sağlayacaktır. Genellikle ağrıdan tam kurtulma ve rahatlama ila 4 ayı almakla birlikte 1 yıla kadar uzayabilir.
Omuz Sıkışma Sendromu nedir?
Omuz Sıkışma Sendromu, omuz ekleminde rotator manşet tendonlarının ve bursa adı verilen keseciklerin, akromion kemiği altında sıkışması sonucu oluşan bir durumdur. Bu sıkışma, ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar.
Omuz Sıkışma Sendromunun belirtileri nelerdir?
- Omuzun ön kısmında ağrı ve hassasiyet.
- Kolun yukarı kaldırılması veya arkaya uzatılması sırasında ağrı.
- Gece ağrıları, özellikle etkilenen omuz üzerine yatarken.
- Omuz hareketlerinde kısıtlılık ve güçsüzlük.
Omuz Sıkışma Sendromunun nedenleri nelerdir?
- Tekrarlayan omuz hareketleri gerektiren aktiviteler (örneğin, yüzme, tenis, boyama).
- Omuz bölgesine doğrudan darbe veya yaralanmalar.
- Yaşlanmaya bağlı olarak tendonların elastikiyetini kaybetmesi.
- Omuz anatomisindeki yapısal farklılıklar.
Omuz Sıkışma Sendromu kimlerde daha sık görülür?
- Kolunu sıkça yukarı kaldıran sporcular (yüzme, tenis, beyzbol gibi).
- Kolunu yukarı kaldırarak çalışan meslek grupları (boyacılar, inşaat işçileri).
- Yaşlı bireylerde, tendonların elastikiyetinin azalmasına bağlı olarak.
Omuz Sıkışma Sendromu nasıl teşhis edilir?
- Fizik muayene: Doktor, omuz hareket açıklığını ve ağrı noktalarını değerlendirir.
- Görüntüleme yöntemleri: Röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MR) veya ultrason ile omuz yapıları incelenir.
Omuz Sıkışma Sendromu nasıl tedavi edilir?
- Dinlenme: Ağrıyı artıran aktivitelerden kaçınmak.
- Fizik tedavi: Omuz hareket açıklığını artırmak ve kasları güçlendirmek için egzersizler.
- İlaç tedavisi: Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar.
- Steroid enjeksiyonları: Şiddetli ağrı durumlarında kortikosteroid enjeksiyonları.
- Cerrahi müdahale: Diğer tedavilere yanıt vermeyen vakalarda artroskopik cerrahi ile sıkışmanın giderilmesi.
Omuz Sıkışma Sendromu tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmediğinde, ağrı ve hareket kısıtlılığı artarak günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Ayrıca, rotator manşet yırtıkları gibi daha ciddi sorunlara yol açabilir.
Omuz Sıkışma Sendromundan nasıl korunabilirim?
- Omuz kaslarını güçlendiren düzenli egzersizler yapmak.
- Tekrarlayan omuz hareketlerinden kaçınmak veya bu hareketleri doğru teknikle yapmak.
- Isınma ve esneme hareketlerini ihmal etmemek.
Omuz Sıkışma Sendromu için hangi egzersizler önerilir?
- Pendulum egzersizi: Vücudu öne eğerek kolu serbest bırakmak ve dairesel hareketler yapmak.
- Duvar yürüyüşü: Parmak uçlarıyla duvarda yukarı doğru yürüyerek kolu kaldırmak.
- İç ve dış rotasyon egzersizleri: Lastik bant kullanarak kolu içe ve dışa döndürmek.
Omuz Sıkışma Sendromu ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?
Ameliyat sonrası iyileşme süresi kişiden kişiye değişir, ancak genellikle 4-6 hafta arasında sürer. Fizik tedavi ve rehabilitasyon, tam fonksiyonun geri kazanılması için önemlidir.
